Rozwijanie kreatywności u dzieci

Kreatywność to zdolność do tworzenia nowych rozwiązań, pozwala wychodzić poza schemat, daje możliwość nowego podejścia do problemów poprzez innowacyjność myślenia. Jest to na swój sposób proces twórczy, wyobrażeniowy, rozszerzający perspektywę i prowadzący do powstawania nowych koncepcji. Choć definicja kreatywności jest różna, zdajemy sobie sprawę z jej wpływu na funkcjonowanie i myślenie dziecka oraz wiemy w jaki sposób możemy ją rozwijać.

Czy można nauczyć się kreatywności?

Oczywiście, że TAK. To proces myślenia, który podlega kontroli. Jeśli tylko chcemy, możemy nauczyć się kreatywnego myślenie, a co za tym idzie nietuzinkowego spostrzegania sytuacji, problemów, tworzenia efektywnych i oryginalnych rozwiązań, szukania innego wyjaśnienia , gdyż obecne nie są wystarczające. Kreatywne myślenie wpływa na kształtowanie licznych umiejętność. Człowiek sam decyduje o swojej przyszłości, a ona z pewnością w dużym stopniu należy do ludzi, którzy działają i myślą kreatywnie.

Dlaczego warto rozwijać kreatywność?

Dzięki kreatywności:

• twoje dziecko może odkryć swoje wrodzone predyspozycje,

• twoje dziecko może wyróżnić się swoim sposobem myślenia i działania,

• twoje dziecko może stworzyć idee i koncepcje, które otworzą horyzonty na przyszłość,

• twoje dziecko może zastanawiać się nad sytuacjami i rozwiązywać problemy, na które nie zwróciłoby wcześniej uwagi, a które mogą okazać się kluczowe w przyszłości,

• twoje dziecko może radzić sobie lepiej z przyswajaniem wiedzy z różnych przedmiotów szkolnych,

• twoje dziecko może poczuć się wyjątkową jednostką, która cały czas pracuje nad sobą i doskonali swoje umiejętności,

• twoje dziecko może pokonać to , co je ogranicza, poszerzyć swoje zasoby wiedzy i zdobyć nowe, o które będzie bogatsze,

• u twojego dziecka może wzrosnąć poczucie wartości oraz prawdopodobieństwo osiągnięcia sukcesu w przyszłości.

Jak wspierać kreatywność swojego dziecka?

WSKAZÓWKI DLA RODZICÓW:

• Rozwijaj zainteresowania dziecka poprzez zabawę.

• Rozszerzaj wiedzę dziecka stosując materiały i formę atrakcyjną dla niego.

• Obserwuj potrzeby swojego dziecka.

• Stosuj różnorodność zadań.

• Wprowadzaj elementy humorystyczne. Dobry humor to podstawa.

• Wybierając zabawki zastanów się na ile rozwijają wyobraźnię twojego dziecka? Czy można je różnie zastosować? Czy wymagają od dziecka myślenia? Czy uczą, aktywizują, inspirują?

• Wolna przestrzeń, swoboda w zabawie są bardzo istotne. Zapewnij to.

• Zadawaj pytania (również te nietypowe np. ile surówka ma smaków?) i pozwól, zachęcaj do ich zadawania przez swoje dziecko.

• Nie oceniaj rozwiązań, pomysłów swojej pociechy. Niech dziecko samo przekona się o ich trafności, skuteczności.

• Daj możliwość dziecku do generowania nowych pomysłów.

• Nagradzaj kreatywność.

• Uczestnicz w zabawach kreatywnych z dzieckiem - pamiętaj, że modelujesz zachowanie swojego dziecka, daj mu przykład, pokaż jak świetnie i kreatywnie można spędzić czas.

• Zaproponuj dziecku założenie ,,Zeszytu pomysłów”, ,,Skrzyni pomysłów”.

• Nie ,,myśl” za dziecko, nie dawaj gotowych rozwiązań.

• Twoje dziecko ma prawo do wyrażania odmiennego zdania.

Muzyka a myślenie kreatywne i rozwój dziecka

Osobą, która rozpoczęła badania nad wpływem muzyki na percepcję słuchową i mózg był Alfred Tomatis (za: Gąsienica-Szostak, 2003). Wykazał on, że w wyniku oddziaływania muzyki i zdynamizowania kory mózgowej przez dźwięki poprawia się koncentracja uwagi, wzrasta kreatywność, szybciej i bez wysiłku zapamiętujemy materiał, wzrasta motywacja i organizacja codziennych aktywności, harmonizuje się napięcie mięśniowe – co istotnie wpływa na postawę ciała. Muzyka wpływa również na umiejętności poznawcze. Wyniki badań Katie Overy z University of Sheffield (za: Suświłło, 2000) pokazują, że poprzez muzykę dochodzi do wzrostu poziomu kompetencji językowych, polepsza się pisanie i czytanie u dzieci zagrożonych dysleksją. Muzyka wpływa również na rozwój społeczno-emocjonalny, co potwierdza eksperyment opisany przez Ewę Klimas-Kuchtową (1995) przeprowadzony w szwajcarskich szkołach. W klasach, w których zwiększono ilość godzin wychowania muzycznego wzrosło poczucie więzi grupowej oraz zmniejszyło się poczucie współzawodnictwa. Faktem jest zatem, że aktywność muzyczna wpływa na rozwój i kształtowanie osobowości człowieka m.in. takich cech jak śmiałość, odpowiedzialność, zadowolenie czy otwartość umysłowa (Sacher, 2012). Można więc stwierdzić, że muzyka wspiera rozwój dzieci, może aktywizować, relaksować, uspakajać, pobudzać kreatywność, jak i ciekawość poznawczą, a także stymulować do wyrażania emocji, siebie, potrzeb. Dźwięk po dźwięku tworząc melodię daje narzędzie do wszechstronnego rozwoju dziecka.

Przykładowe ćwiczenia stymulujące kreatywność:

Ćwiczenie 1. Zastanów się, co by było gdyby: - domy stały do góry nogami? - nie było cukru ?

Ćwiczenie 2. Na kartce narysuj 24 kwadraty jednakowej wielkości. Każdy kwadrat należy przekształcić w rysunek jakiegoś przedmiotu lub postaci. Liczy się pomysłowość i szybkość rysowania.

Ćwiczenie 3. Ułóż zdanie zawierające (po kolei) litery np. M S R A. np. Miś siedzi rysując algorytmy.

Ćwiczenie 4. „Co mnie dziwi?” napisz zdania „Dziwi mnie, że…” i dokończ je na 6 rożnych sposobów.

Ćwiczenie 5. „Co jest interesującego w …” Wypisz, co jest interesującego w zwyczajnych rzeczach np. kartce, poduszce, mrówce, kubku, papryce.

Ćwiczenie 6. „Opowiadanie na literę…” Napisz opowiadanie na dowolny temat (pół strony), w którym wszystkie wyrazy będą zaczynały się na wybraną literę alfabetu.

Ćwiczenie 7. „Wiersz”. Napisz wiersz, którego kolejne wyrazy zaczynają się na podane litery: K…K…K… Ś…M…B… Ś…J…D…D… B…B…B…

Ćwiczenie 8. „I dlatego jeże mają kolce”. Znaleziono niedawno niepodważalny dowód, tłumaczący, dlaczego jeże mają kolce. Niestety dokument ten jest częściowo spalony – zostało tylko ostatnie zdanie: I dlatego jeże mają kolce. Zadanie polega na stworzeniu sensownej opowieści, która ma się kończyć określonym wnioskiem. Ważne jest podkreślenie, że nie chodzi o to, żeby wyjaśnienia były zgodne z faktycznym stanem naukowym, ponieważ celem tego ćwiczenia jest pobudzenie wyobraźni.

Klaudia Polkowska A.S.

Bibliografia:

1. Nęcka E., ,,Trening twórczości", GWP, Gdańsk 2008

2. Szmidt K., ,,Trening kreatywności", Helion, Gliwice 2008

3. Wojtanowska-Janusz B., Roz. ,,Wpływ muzyki i edukacji muzycznej na rozwój dzieci i młodzieży” str.35-46. Zeszyty Psychologiczno-Pedagogiczne Centrum Edukacji Artystycznej, Warszawa 2014. Zeszyt nr 2 Konteksty edukacji artystycznej i pomocy psychologiczno- pedagogicznej.

4. Zalewska S. ,,Jak rozbudzać kreatywność dzieckac2009, Akademia Ekonomiczna w Katowicach, Ekonomiczny Uniwersytet Dziecięcy.

#kreatywność