Kroki milowe w rozwoju dziecka - rozwój ruchowy w pierwszym roku życia

W pierwszym roku życia obserwujemy dynamiczny rozwój dziecka, każdego dnia dostrzegamy zmiany nie tylko w jego wyglądzie fizycznym, ale w zachowaniu i jego ruchach. Rozwój zdolności motorycznych rozpoczyna się w momencie narodzin i jest przejawem ogólnego rozwoju dziecka, dojrzewania całego organizmu a szczególnie jego układu nerwowego. Dlatego warto z uwagą przyglądać się naszemu maluchowi w pierwszych miesiącach życia.

Rozwój poszczególnych umiejętności ruchowych powinien przebiegać od ogólnych reakcji na bodźce, do bardziej precyzyjnych, skoordynowanych ruchów. Przykładowo noworodek na nagły dźwięk w otoczeniu będzie reagował całym ciałem, wykonując mało dokładne ruchy, podczas gdy już kilkumiesięczne dziecko skieruje głowę w kierunku bodźca dźwiękowego czy wykona w tym kierunku ruchy ręką. Wszystkie umiejętności ruchowe nabywane przez dziecko służą nabywaniu przez niego kontroli nad postawą ciała, nad wykonywaniem ruchów co pod koniec pierwszego roku życia prowadzi do rozwijania się zdolności lokomocyjnych.

Oprócz zdolności lokomocyjnych w pierwszym roku życia obserwujemy szybki rozwoju zdolności manipulacyjnych. Wyciągając rączki w kierunku przedmiotów, próby ich chwytania i manipulowania nimi kształtują chwyt dowolny (wypiarając pierwotny odruch chwytny). Z czasem dziecko potrząsając, rzucając, bawiąc się przedmiotami doskonali chwyt i zdolności manipulacyjne, co później umożliwi mu wykonywanie precyzyjnych ruchów dłoni i palców.

Umiejętności manipulacyjne rozpoczynają się około 7 miesiąca życia, gdy dziecko potrafi już oddzielić to za pomocą czego można osiągnąć cel (potrząsanie dłonią, w której znajduje się grzechotka) od samego celu (dźwięk grzechotki). Zdolności manipulacyjne są niezwykle ważne w rozwoju dziecka. Dzięki nim dziecko ma możliwość doświadczania doznań polisensorycznych, jest również w kontakcie z przedmiotami przez co uczy się koordynować odczucia płynące z różnych zmysłów. W ten sposób nasz maluch poznaje smak, zapach, fakturę przedmiotów. Może też zwracać na siebie uwagę i wpływać na reakcje otoczenia- ,,jak upuszczę zabawkę i mama na pewno spojrzy w moim kierunku”.

Podsumowanie najważniejszych czynności ruchowych kształtujących się w pierwszym roku życia prezentuje poniższa tabela.

Rodzicu pamiętaj, że rozwój ruchowy i umiejętności manipulacyjne rozwijają się u dziecka w różnym tempie, w zależności od możliwości dziecka, jego stanu zdrowia, dotychczasowych doświadczeń. Jeżeli w jego rozwoju ruchowym jest coś, co Cię niepokoi zawsze warto skonsultować się z lekarzem pediatrą, bądź fizjoterapeutą.

Klaudia Polkowska A.S.

Literatura:

Bee.H. Psychologia rozwoju człowieka, Poznań 2004,Wydawnictwo Zysk i S-ka. Roz. Rozwój fizyczny w okresie wczesnego dzieciństwa str.106-108.

Vasta Ross, Haith Marshal M. Miller Scott A. Psychologia dziecka, Warszawa 2004, Wydawnictwo Szkolne i Pedagogiczne Spółka Akcyjna. Roz. Rozwój fizyczny: narodziny, rozwój sprawności i wzrost organizmu str.178-186

http://www.terapia-ndt.waw.pl/odruchy.php

#rozwój #motoryka